Gözlemevi olarak, Meta platformundaki siyasi reklamlarla ilgili yaptığımız inceleme sonucunda, daha önce Meta'nın üçüncü parti doğrulama partneri Teyit ve dogrula.org tarafından sahte olduğu tespit edilen görüntülerin Meta üzerindeki siyasi reklamlar aracılığıyla tekrar dolaşıma sokulduğunu gözlemledik. Araştırmamızda, Meta'nın herkesin erişimine açık olan Reklam Kütüphanesi'nden tespit ettiğimiz içeriklerin dogrula.org ve teyit.org tarafından 2018 ve 2022’de çoktan yanlışlanmış olduğunu tespit ettik. İlgili siyasi reklama bu link üzerinden ulaşabilirsiniz.
Siyasi reklamlar üzerine doğrulama kurumlarının ve Meta’nın kapsamlı bir doğrulama operasyonunun kurulmamış olması, seçim güvenliğini tehlikeye atıyor. Meta’nın yaptığı açıklama göre, dezenformatif içerikleri hem Meta, hem de doğrulama kurumları işaretleyebilir:
“Doğrulama kuruluşları kendi raporlamalarına dayanarak asılsız haberleri tespit edebilir ve Meta ayrıca topluluğumuzdan gelen geri bildirimler veya benzerlik tespiti gibi sinyalleri kullanarak potansiyel yanlış bilgileri doğrulama kuruluşlarına gösterir. Teknolojimiz, insanların nasıl yanıt verdiği ve içeriğin ne kadar hızlı yayıldığı gibi çeşitli sinyallere dayanarak yanlış bilgi olması muhtemel gönderileri tespit edebilir. Ayrıca, yanlış bilgi içerebileceğinin farkına vardığımızda uygun içeriği doğrulama kuruluşlarına gönderebiliriz.”
Bulgularımız, Teyit, doğrulukpayi.com, dogrula.org gibi doğrulama kurumların da siyasi reklamlara gerekli ağırlığı vermediğini, daha aktif bir şekilde siyasi reklamları taraması gerektiği ortaya koyuyor. Siyasi mikro hedefleme seçmenlerin oylarının bastırılması, yurtdışı müdahalesi, dezenformasyon gibi sorunlara Cambridge Analytica skandalında da yol açmıştı.
Sağlıklı bir bilgi ekosistem için, Meta’nın doğrulama pratiklerini gözetleyecek, Meta’nın sorumsuzluklarını ortaya koyması için mevcut doğrulama sistemleri ve Meta arasındaki yapısal sorunların giderilmesi gerekiyor. Teknik olarak bazı iyileştirmeler mümkün. Örneğin, Meta, doğrulama kuruluşlarının tespit ettiği dezenformatif içerikleri bir veri tabanında toplayarak, otomatik olarak bu içeriklerin yayılımını durduracak sistemler geliştirebilir.
Gözlemevi olarak, Meta'nın, kendi platformundaki dezenformasyonla mücadelede tarafsız ve etkili olup olamayacağına dair önemli soruları gündeme getirdiğimizi düşünüyoruz. Bu nedenle, ilgili tarafların, dezenformasyonla mücadelede daha güçlü ve şeffaf iş birlikleri kurarak, etkin ve objektif doğrulama süreçlerini hayata geçirmeleri gerektiğini önermekteyiz.
Araştırmamızda, sahte olduğu tespit edilen görüntülerin nasıl tekrar dolaşıma sokulduğuna ve hangi mecraların kullanıldığına dair detayları inceledik. Ayrıca, dezenformasyonun yayılma sürecini anlamaya yönelik çalışmalar gerçekleştirdik. Bu sayede, Meta ve diğer sosyal medya platformlarında dezenformasyonla mücadelede daha etkili stratejiler geliştirebilecek, tüm paydaşların faydalanabileceği öneriler sunmayı hedefliyoruz.